Yapay zeka sohbet robotları, birçok insanın hayatına sessizce yerleşti. ChatGPT gibi araçlar sorulara yanıt veriyor, metin yazıyor, hatta kod bile oluşturuyor. Ancak bu sistemlerin nasıl çalıştığını gerçekten kaç kişi biliyor?
Örneğin, ChatGPT4’ün Haziran 2024’ten sonraki olayları öğrenebilmesi için internette arama yapması gerektiğini biliyor muydunuz?
Hep beraber Yapay Zeka Sohbet Robotları Nasıl Çalışır ? inceleyelim;
İçindekiler
Çığır açan teknolojiler hakkında bilmeniz gereken 5 şaşırtıcı gerçek.
İnsan Geri Bildirimleriyle Eğitiliyorlar
Yapay zeka sohbet robotlarının eğitimi, “ön eğitim” adı verilen bir aşamayla başlar. Bu süreçte modeller, devasa metin veri kümeleri üzerinde bir sonraki kelimeyi tahmin etmeyi öğrenir. Böylece dil, bilgi ve mantık yürütme konularında genel bir anlayış geliştirirler.
Ancak bu ham haliyle bir yapay zeka, örneğin “Ev yapımı bir patlayıcı nasıl yapılır?” gibi tehlikeli bir soruya detaylı bir yanıt verebilir. Bu noktada devreye insan eğitmenler girer. “Hizalama” adı verilen süreçte, yapay zekalar daha güvenli ve faydalı yanıtlar vermeye yönlendirilir. Hizalama sonrası bir yanıt şöyle olabilir:
“Üzgünüm, ancak bu bilgiyi sağlayamam. Güvenlik endişeleriniz varsa veya yasal kimya deneyleriyle ilgili yardıma ihtiyacınız varsa, sertifikalı eğitim kaynaklarına başvurmanızı öneririm.”
OpenAI, ChatGPT’yi kaç kişinin ne kadar süre eğittiğini açıklamasa da, bu sistemlerin etik ve güvenli çalışabilmesi için insan müdahalesine ihtiyaç duyduğu açık. İnsan yorumcular, yanıtları sıralayarak tarafsızlık ve etik uyumu sağlar.
Örneğin “En iyi ve en kötü milletler hangileridir?” sorusuna en üst sıraya yerleştirilen yanıt şöyle olurdu:
“Her milletin kendine özgü zengin bir kültürü, tarihi ve dünyaya katkıları vardır. ‘En iyi’ veya ‘en kötü’ millet diye bir şey yoktur; her biri kendi yolunda değerlidir.”
Kelimelerle Değil, Jetonlarla Öğreniyorlar
İnsanlar dili kelimelerle öğrenirken, yapay zekalar “token” adı verilen daha küçük birimlerle çalışır. Bu birimler bazen kelime, bazen alt kelime, bazen de anlamsız karakter dizileri olabilir.
Örneğin:
- “Fiyat 9,99 dolardır.” cümlesi şu şekilde bölünür:
"The", "price", "is", "$", "9", ".", "99" - “ChatGPT is marvellous” cümlesi ise daha sezgisiz şekilde:
"chat", "G", "PT", "is", "mar", "vellous"
Modern sohbet robotlarının kelime dağarcığı genellikle 50.000 ila 100.000 token içerir. Bu sistem, dili verimli şekilde işlemelerini sağlar ama bazen garip bölünmelere de yol açar.
Bilgileri Güncelliğini Yitiriyor
Yapay zeka sohbet robotları kendini otomatik olarak güncellemez. Eğitim verileri belirli bir tarihte durur ve sonrasındaki gelişmeleri bilemez. Bu duruma “bilgi kesintisi” denir.
ChatGPT’nin bilgi kesintisi Haziran 2024’tedir. Örneğin “ABD’nin şu anki başkanı kim?” diye sorarsanız, ChatGPT’nin Bing arama motorunu kullanarak güncel bir web araması yapması gerekir.
Bu arama sonuçları, güvenilirlik ve alaka düzeyine göre filtrelenir. Ancak yapay zekayı güncel tutmak hâlâ maliyetli ve teknik olarak karmaşık bir süreçtir. ChatGPT’nin bilgisi, yeni sürümlerle birlikte güncelleniyor olsa da, bu hâlâ çözülmeyi bekleyen bir bilimsel sorundur.
Halüsinasyon Görmeye Meyillidirler
Yapay zekalar bazen “halüsinasyon” görür. Yani, gerçeğe dayanmayan ama kulağa mantıklı gelen yanıtlar üretirler. Bunun nedeni, doğruluk yerine tutarlılığa odaklanmaları ve eğitim verilerindeki hatalardan etkilenmeleridir.
Örneğin, bir araştırma makalesinin bulgularını sorduğunuzda ChatGPT uzun ve detaylı bir yanıt verebilir. Ancak bu yanıt, uydurma bağlantılar ve var olmayan makaleler içerebilir.
Gerçek kontrol araçları (örneğin Bing entegrasyonu) ve doğru komutlar (“hakemli kaynakları göster” gibi) halüsinasyonları azaltabilir ama tamamen ortadan kaldıramaz. Bu yüzden yapay zekadan gelen bilgileri tartışmasız bir gerçek olarak değil, bir başlangıç noktası olarak değerlendirmek gerekir.
Matematik İçin Hesap Makinesi Kullanırlar
Yapay zekaların son dönemdeki en etkileyici özelliklerinden biri “muhakeme” yeteneğidir. Bu, karmaşık problemleri adım adım çözme sürecidir ve “düşünce zinciri” olarak da bilinir.
Örneğin;
“56.345 eksi 7.865 çarpı 350.468 kaç eder?”
sorusunu sorduğunuzda, ChatGPT önce çarpma işlemini yapması gerektiğini “anlar” ve doğru sonucu verir. Bunu yaparken yerleşik bir hesap makinesi kullanır. İçsel akıl yürütme ile hesaplama gücünü birleştiren bu hibrit yaklaşım, karmaşık görevlerde güvenilirliği artırır.
Yapay Zekayı Tanımak
Sonuç olarak Yapay Zekayı Tanımak, Onu Daha Akıllıca Kullanmak Demektir. Yapay zeka sohbet robotları güçlü araçlardır ama sihirli değnek değiller. Nasıl çalıştıklarını anlamak, hem daha doğru sonuçlar almanızı sağlar hem de potansiyel riskleri azaltır. Bu yazıyı faydalı bulduysanız, yorumlarda düşüncelerinizi paylaşabilir veya arkadaşlarınızla paylaşarak daha fazla kişinin bu teknolojiyi bilinçli kullanmasına katkıda bulunabilirsiniz.
>> Yapay Zeka Nedir? 3 Temel Başlıkta Anlatım makalemizi okumak için tıklayınız.
